Co to jest Enneagram ?
Słowo Enneagram pochodzi od połączenia dwóch greckich słów "ennea"
oznaczającego "dziewięć" oraz "gram" oznaczającego "znak". Enneagram
jest nauką próbującą scharakteryzować ludzkie rodzaje osobowości oraz
związki pomiędzy nimi. Enneagram dzieli ludzkie charaktery na 9
podstawowych typów. Każdy z tych typów posiada swoje własne motywy
działania, własne obawy oraz własne sposoby rozwiązywania problemów.
Każda osoba posiada tylko jeden typ charakteru, który się rozwija w
okresie dzieciństwa i przyjmuje się, że jest on nie zmienny podczas
naszego całego życia. Ponieważ symbol Enneagramu jest przedstawiony za
pomocą okręgu, każdy z typów posiada dwa sąsiednie typy, które w
mniejszym lub większym stopniu mogą wpływać na dany typ. Te dwa typy są
określane skrzydłami (ang. wing) i są używane pomocniczo przy
określaniu typu danej osoby. Dla przykładu, ktoś z typem 7 może mieć
silny wpływ jednego ze swoich sąsiadów czyli typu 8, wtedy określa się,
że taka osoba posiada typ 7w8. Z kolei inna osoba posiadająca typ 8 z
silnym wpływem typu 7, posiada typ 8w7. Zachowanie obydwu osób może być
bardzo podobne, jednak posiadają one dwa różne motory swoich działań,
które są okreslone przez ich typ główny. Ponadto rozróżnia się dwa
stany emocjonalne, stres i relaks. Powodują one, że chwilowo
przejmujemy pewne charakterystyczne cechy typu z którym jesteśmy
połączeni. Symbol Enneagramu pokazuje które typy są połączone z którymi
typami. Istnieją jednak obecnie dwa sposoby interpretacji tych
połączeń. Pierwszy, starszy został przedstawiony przez psychologa Helen
Palmer, wg której tylko stan emocjonalny powoduje przejęcie cech
wynikających z połączenia. Drugi, nowszy, przedstawiony przez
psychologów Don Richard Riso oraz Russ Hudson mówi, że owszem możemy
przejmować pewne cechy ale jest to określone nie tylko przez nasz stan
emocjonalny, ale również przez nasz ogólny charakter.
Opisy zawarte na tej stronie opierają się głównie na tej drugiej
interpretacji. Uwzględnione
są również skrzydła. Dla przykładu typ 7
posiada połączenia z typami 1 oraz 5. W stanie stresu osoba z typem 7,
może przejąć najgorsze cechy typów 1 i 5, z kolei w stanie relaksu
przejmuje najlepsze cechy typów 1 i 5. Ponadto każda osoba może być
emocjonalnie stabilna czyli zdrowa lub może być niezdrowa. W tym drugim
stanie ujawniają się wszelkie wady wynikające z jej typu charakteru,
podczas gdy osoba znajdująca się w pierwszym stanie, potrafi w pełni
wykorzystać swoje zalety zupełnie "zapominając" o wadach. Jak widać
rodzajów charakterów może być bardzo dużo. Wynikają one ze skrzydeł
typów jak i z połączeń. Jednak to główny typ danej osoby określa jej
motywy działania, obawy i jej ogólny obraz zachowania.
Pochodzenie Enneagramu jest wciąż tematem rozważań i wielu domysłów.
Jedna z najwcześniejszych wzmianek, podaje rosjanina o nazwisku Gieorgij Iwanowicz Gjurdżijew (1866-1949),
który podróżując po Afryce Północnej i Azji
poznawał starożytne tradycje i wierzenia. W czasie tych podróży
natrafił on na
pradawną naukę suficką, którą Gjurdżijew nazwał Czwartą Drogą i która
tak
zafascynowała Gjurdżijewa iż uznał, że
zacznie jej nauczać wśród zachodnich państw. Jednakże pierwszy poważny
opis
Enneagramu należy przypisać czylijczykowi Oscarowi
Ichazo który studiował wiele nauk takich jak Zen, I Ching, Buddyzm,
Judaizm, a także Czwartą Drogę Gjurdżijewa. Ichazo w latach
60-tych rozwinął teorię dziewięciu osobowości i nauczył jej
czylijskiego psychologa Cladio Naranjo. Naranjo "przetłumaczył" tą
naukę na język współczesnej psychologi i we wczesnych latach 70-tych
przedstawił ją na forum psychologów w Ameryce Północnej. Najsłynniejsze
ze współczesnych opracowań Enneagramu to Helen
Palmer - The
Enneagram: Understanding
Yourself and the Others in Your Life z roku 1988 oraz Don
Richard Riso i Russ Hudson - Enneagram
Transformation:
Releases and Affirmations for Healing Your Personality Type - 1993.
Enneagram stał się narzędziem badania osobowości używanym również w
wielkich korporacjach. Opracowany przez Uniwersytet Stanforda system
jest używany w takich firmach jak (podane za zagranicznym wydaniem
Newsweek) Motorola, Marriott, Silicon Graphics czy nawet przez Pocztę
Stanów Zjednoczonych.