RODZAJE PERFEKCJONIZMU
Paul Hewitt i Gordon Flett opracowali wielowymiarową skalę perfekcjonizmu, z trzema typami:
•
Zorientowany na siebie: trzymanie się wyśrubowanych standardów, wysoka motywacja do osiągania perfekcji i unikania porażki, ocenianie siebie.
•
Zorientowany na innych: wyznaczanie nierealistycznych standardów bliskim osobom (dzieciom, partnerom, współpracownikom), surowa ocena i krytyka ich działań.
•
Uwarunkowany społecznie: przekonanie, że inni mają nierealistyczne oczekiwania w stosunku do nas, poczucie bycia krytycznie ocenianym, odczuwanie presji ze strony otoczenia, by być doskonałym.
Perfekcjoniści zorientowani na siebie, mimo stawiania sobie poprzeczki bardzo wysoko, często czerpią satysfakcję z wykonywanej pracy, wysokich standardów i ambitnych celów, przeżywając poczucie wyższości nad innymi, ustawiając się ponad ogółem. Jeśli mają też wysokie mniemanie o sobie (samoocenę), nie przeżywają zbyt intensywnego lęku przed porażką i dążą niezmordowanie do realizacji swoich wizji. Faktycznie narzucają oni sobie i innym wysokie standardy, mają wygórowane ambicje, ale całkiem często je spełniają. Porównując się z innymi, albo dostrzegają tylko swoją przewagę, albo motywuje ich to do zwiększenia wysiłku. Jest to tzw. perfekcjonizm adaptatywny.
Perfekcjoniści zorientowani na innych dręczą i gnębią swoje otoczenie nieustającą oceną, wychowują dzieci na perfekcjonistów (najczęściej zorientowanych społecznie, niestety) i są trudnymi partnerami w związkach – sprawiają wrażenie zgryźliwych, marudnych, czepialskich, krytykanckich.
Perfekcjoniści zorientowani społecznie rzadko czerpią przyjemność ze swojej pracy, a to z tego powodu, że mają ciągłe poczucie, że jest ona niewystarczająco dobra. Negatywne objawy związane z perfekcjonizmem nie są efektem wewnętrznej potrzeby bycia najlepszym (jak u tych zorientowanych na siebie), a raczej z poczucia bycia ocenianym, presji zewnętrznej, lęku przed porażką lub/i chęci uniknięcia emocji takich jak wstyd czy poczucie winy. Mają oni trudność z akceptowaniem faktu, że innym może powieść się lepiej, że w ogóle są jacyś inni, którzy są równie dobrzy czy nawet lepsi w jakichś działaniach. Jako, że stale porównują się do swoich znajomych, współpracowników czy nawet rodziny, ciężko im zaakceptować fakt, że inni, czasem mniejszym kosztem, osiągnęli lepsze wyniki.
Źródło: http://szczuplaizdrowa.pl/?p=300